Engelli Araç İndirimi Şartlarıyla İlgili Her Şey!

Bilindiği gibi, 17 Nisan tarihli karayolları Trafik Yönetmeliğinde engelliler için önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişiklerden en önemlisi de ehliyetlerde yapıldı.

“H” SINIFI EHLİYETLER NE OLACAK

Şimdiye kadar engellilerin sürücü olabilmesi için “H sınıfı ehliyet” veriliyordu. 1.1.2016 tarihi itibariyle yeni ehliyet için başvuracak engellilere bundan böyle H sınıfı ehliyet değil engel durumlarına göre A veya B sınıfı ehliyet verilecek.

İLGİLİ MADDE:

“H” sınıfı sürücü belgeleri, engellinin kullanmaya yetkili olduğu araç cinsine göre “A” veya “B” sınıfı sürücü belgesi ile değiştirilir. Değiştirme işlemi sırasında sağlık raporu istenir. Engelli kişinin kullanacağı araçta bulunması gereken özel tertibat, Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmeliğe göre hazırlanan listeden belirlenerek kodu ile birlikte sağlık raporuna yazılır.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce verilmiş olan ve 2918 sayılı Kanuna göre değiştirilmesi zorunlu olan sürücü belgelerinin değiştirme işlemleri beş yıl içerisinde tamamlanır. Gerekmesi halinde bu süre İçişleri Bakanlığınca uzatılabilir.

Sürücü belgelerinin değiştirilebilmesi için;

•a) İlgililerin Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirlenen sağlık şartlarını taşımaları,

•b) İlgililerin bu Yönetmeliğin 76 ncı maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde belirtilen hükümlülükle ilgili şartları taşımaları,

•c) Herhangi bir nedenle sürücü belgesi geçici olarak geri alınmış ise iade edilme şartlarının gerçekleşmiş olması gereklidir.

Bu madde kapsamında yapılacak değiştirme işlemlerinden harç alınmaz. Ancak indirimli değerli kâğıt bedeli olarak 13 Türk Lirası ve 2918 sayılı Kanunun 131 inci maddesinin son fıkrası kapsamında da 2 Türk Lirası bedel ödenir.

Belirlenen süre içerisinde değiştirilmeyen sürücü belgeleri geçersiz sayılır. Ancak, ilgililerin başvuruları halinde, gerekli harçlar ve indirimsiz değerli kâğıt bedeli ödendikten sonra kendilerine geçersiz sayılan sürücü belgesinin karşılığı olan yeni sürücü belgeleri verilir. Ancak, sürücü belgeleri çeşitli nedenlerle geri alınmış olanlar ile mücbir sebeplerle sürücü belgelerini bu madde kapsamında belirlenen sürelerde değiştirmeyenlerden de belgelerinin değiştirilmesi sırasında harç alınmaz.

Engelli vatandaşların burada merak ettiği şey önceden alınan H sınıfı ehliyetlerin ne olacağı. Önceden alınan H sınıfı sürücü belgeleri 13-15 TL bir ücret karşılığında 5 yıl içerinde yani 2021 tarihine kadar A veya B sınıfı belgeleriyle değiştirilecek.

Engelli Olup Yeni Ehliyet/Belge Alacaklar İçin Şartlar

Sürücü belgesi alacakların;

a)-Yaş bakımından;

-B sınıfı sürücü belgesi alacakların 18

-A sınıfı sürücü belgesi alacakların 20 (gücü 15 kilovatı aşan üç tekerlekli motosikletler için 21),

b)-Deneyim bakımından;

-A sınıfı sürücü belgesi alacakların en az iki yıllık A2 sınıfı,

sürücü belgelerine sahip olmaları gereklidir.

c) Öğrenim durumu itibarıyla en az ilkokul düzeyinde eğitim almış olmaları

ç) 26/9/2006 tarihli ve 26301 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları ile Muayenelerine Dair Yönetmelikte belirtilen şartları taşımaları

d) Sürücü sınavlarını başararak, motorlu taşıt sürücüsü sertifikası almış olmaları,

e) Adli sicillerinde, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 188, 190 ve 191 inci maddeleri, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinin yedinci fıkrası, 10/7/1953 tarihli ve 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunun 12 nci maddesinin ikinci ve takip eden fıkralarında belirtilen suçlardan hüküm giydiğine dair kayıt bulunmaması,

f) Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması

g) Başka sınıf sürücü belgesi alacaklar için, daha önce verilmiş ancak geri alınmış olan sürücü belgesinin 2918 sayılı Kanunda öngörülen şartlar yerine getirildiği için sahibine iade edilmiş olması zorunludur.

h) A sınıfı sürücü belgesi alacak 24 yaşını doldurmuş adaylarda birinci fıkranın (b) şıkkında öngörülen deneyim şartı aranmaz.

İKİNCİ DEĞİŞİKLİK İSE SOL ELDEN KOLDAN ENGELLİLER İÇİN

Aslında 2015 yılına kadar sol bacaktan engelliler otomatik vitesli araçları ÖTV – MTV indirimli alabiliyordu.

Ama sol kol ve sol elden engelliler ne otomatik vitesli nede özel donanımlı, özel tertibatlı araçları ÖTV istisnasız alamıyordu. Sol kol engellilerin yaşadığı bu haksız mağduriyete bir son verildi ve artık bundan sonra sol kol veya sol eldeki engel durumuna göre özel donanımlı veya donanıma gerek olmayan durumlarda otomatik vitesli sıfır araçları ÖTV istisnalı alabilecekler.

“Gelir İdaresi Başkanlığından yapılan açıklamada, ''Malul ve Engellilerin Araç Alımında ÖTV İstisnası Uygulanması Şartları ile İstisnadan Yararlanılan Araçların Satışında Vergi Uygulanmasına ilişkin ÖTV Sirküleri'' ile uygulamaya açıklık getirildiği belirtildi.

Buna göre, ÖTV istisnası için hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunda sabitlenmiş bir şekilde yapılan özel tertibatın kişinin sakatlığıyla uyumlu olması gerekecek.

Sirküler uyarınca otomatik vitesli araçlar, başka bir tadilat olmaksızın özel tertibatlı araç olarak değerlendirilmemekle birlikte, sol ayağında veya sol bacağında sakatlığı olanlar için otomatik vites, hareket ettirici özel tertibat olarak sayılacak.

Bu çerçevede, sağlık raporuna göre sadece sol alt ekstremitede sakatlığı bulunan ''H'' sınıfı sürücü belgesine haiz malul ve engelliler, başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli araç alımında istisnadan yararlanabilecek. Sağ ayağında veya sağ bacağında sakatlığı olanlar da, gaz veya fren pedalında sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırmak suretiyle otomatik vitesli araç alımında istisnadan faydalanabilecek.”

Bu iki önemli değişiklikten sonra son değişikliğe de göz atıp engelli kişi adına alınacak araçlar için aranan diğer şartlara geçelim. Son değişikliğimiz;

ENGELLİ KİŞİ ADINA ALINAN ARACI KİMLER KULLANABİLİR ?

Yapılan son değişiklikle birlikte engelliler adına araçların kimlerin kullanacağıyla ilgili de açıklık getirildi.

1- % 90 ve üzeri raporu olan kişi adına yurt içinden alınan aracı herkes kullanabilir. Bu konuda "3. derece yakınlar" vb. hiç bir kısıtlama kalmadı.

Yurt dışından alınan araçlar için ise 3. derece yakın sınırı devam ediyor

2- H sınıfı sürücü belgesi bulunup kendisi araç kullanan kişilerin özel donanıma sahip araçlarını kendileri ve bir de benzer sakatlığı bulunan H sınıfı sürücü belgesine sahip kişiler kullanabiliyor.

3- Araçta özel donanım yoksa ve aynı zamanda otomatik vitesli ise, o aracı herkes kullanabiliyor. Bu konuda da hiç bir sınırlama kalmadı.

4- Araçta özel donanım varsa ve/fakat bu özel donanım takılırken aracın orijinal/teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmamışsa, yani özel donanım ilaveten takılmışsa, bu araç araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir. Burada geçen 3. derece yakınlar ibaresinin kapsamı aşağıdaki gibidir.

KAN HISIMLARI SIHRİ (KAYIN) HISIMLAR

Birinci Derecede Kan Hısımları İkinci Derecede Kan Hısımları

Kişinin; Kişinin;

- Çocukları [ve eşleri], - Kardeşleri [ve eşleri],

- Annesi [ve eşleri], - Torunları [ve eşleri],

- Babası [ve eşleri]. - Büyük annesi [ve eşleri],

İkinci Derecede Sıhri (Kayın) Hısımlar Üçüncü Derecede Kan Hısımları

Kişinin; Kişinin;

- Eşinin kardeşleri (kayın, baldız, görümce) - Kardeşinin çocukları (yeğenleri) [ve eşleri],

[ve eşleri], - Dayısı [ve eşleri],

- Eşinin büyük annesi [ve eşleri], - Amcası [ve eşleri],

- Eşinin büyük babası [ve eşleri]. - Halası [ve eşleri],

- Teyzesi [ve eşleri].

Üçüncü Derecede Sıhri (Kayın) Hısımlar

Kişinin;

- Eşinin kardeş çocukları (kayın, baldız ve görümce çocukları) [ve eşleri],

- Eşinin dayısı [ve eşleri], - Eşinin amcası [ve eşleri], - Eşinin halası [ve eşleri], - Eşinin teyzesi [ve eşleri].

Engelli vatandaşların sosyal hayatta sıkıntı çekmemeleri ve adaptasyonunu kolaylaştırması adına devletin sağladığı vergi indirimi ile engelli vatandaşlar MTV ödememektedir.

ENGELLİLERİN MTV (motorlu taşıtlar vergisi) MUAFİYETİ

MTV (motorlu taşıtlar vergisi) Karayolları Trafik Kanunu’na göre yılda iki defa ödenen vergidir. Motorlu taşıtlar vergisinin İlk taksiti OCAK ikinci taksiti ise TEMMUZ ayında ödenir. Motorlu Taşıtlar Vergisi aracın bağlı bulunduğun il veya ilçedeki vergi dairelerine yapılır. Vergi daireleri haricinde anlaşmalı olan bankalarla da ödemeler yapılabilir.

Özel tertibatlı otomobillerde MTV muafiyeti var mı?

Engellilik dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtları ile diğer malûl ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilmiştir.

Engellilik oranı %90’nın üzerinde olan vatandaşlara istisna uygulaması Nasıl Olacak?

%90 oranında engelli olduğunu herhangi bir devlet hastanesinden aldığı raporu vergi dairesine onaylatan vatandaşların şahıslarına ait olan araçları, motorlu taşıtlar vergisinden muaf tutulmaktadır. Bu uygulamadan ve ayrıcalıktan yararlanmak isteyen ve ilgili koşulları mevcut bulunan vatandaşlara ait olan araçlarda herhangi bir özel tertibat, düzenek olup olmaması önemli olmayacaktır.

Engellilik derecesi %90 dan altında olanlar MTV istisnasından Yararlanabilecek mi?

Engellilik oranı %90 oranından daha düşük olan özürlü vatandaşların durumunda ise; kişinin bir devlet hastanesinden bu durumunu belgeleyen sağlık raporunu alması ve şahsına ait olan taşıtın özürlülük durumuna uygun biçimde düzenlenip tertip edilmesi koşulu ile, bunu “Motorlu Araç Tescil Belgesi” ile onaylatan vatandaşlar bu vergi indiriminden ve istisna durumundan faydalanabilmektedirler.

Malûl ve Engelliler İstisnası İle İlgili Bildirim

Özürlü olan vatandaşın bu ayrıcalıktan yararlanabilmesi için kendi adına “Malûl ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu”nu doldurarak, diğer gerekli belge ve bilgiler ile birlikte bağlı olduğu vergi dairesine başvurması gerekmektedir. İlgili bildirim formu Gelir İdaresi Başkanlığına ait web sitesinden temin edilebilmektedir.