Engelli İndirimi İle İlgili En Çok Merak Edilen Konular

1. Engellilik İndirimi Nedir?

Çalışma gücünün asgari %80' ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari %60' ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40' ını kaybetmiş bulunanlar üçüncü derece engelli sayılmaktadır. Buna göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya kazançlarına, girecekleri derecelere göre belirlenen miktarda indirimin uygulanmasıdır. ( Gelir vergisi kanunu madde 31 )

2. Hangi Raporlar Emeklilik İndiriminde Geçerlidir?

Yetkili hastanelerce düzenlenen ve Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilerek çalışma gücünün asgari %40' ını kaybetmiş olduğu karara bağlanan engelli sağlık kurulu raporları vergi indirimi uygulamasında dikkate alınmaktadır. İşe girmek, engelli kimlik kartı almak, sosyal yardımlardan faydalanmak gibi değişik amaçlarla alınan ve Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmemiş engelli sağlık kurulu raporlarına istinaden engellilik indiriminden yararlanılması mümkün değildir.
Engelli başvuruları sırasında 2007 yılı ve sonraki tarihlerde ilgili yönetmeliğe uygun olarak düzenlenmiş raporlarının mevcut olduğunu beyan edenlerin bu raporları da Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmek üzere kabul edilmektedir.

3. Engellilik İndiriminden Hangi Tarihlerden İtibaren Yararlanılır?

Vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklarca yetkili hastaneye sevk edilmeleri sonucu alınan raporların Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiğini kararlaştırılanlar, rapor tarihinden itibaren engellilik indiriminden yararlandırılmaktadırlar. Evvelce almış oldukları mevcut raporları ile başvuruda bulunanlar da, raporlarının Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiği kararlaştırılanların başvuru tarihinden itibaren engellilik indiriminden yararlandırılmaları cihetine gidilmektedir.
İhtilaf aşamasında yargı organları vasıtasıyla rapor alan engelliler yönünden son rapor tarihi, hakem hastane tayin edilmesi üzerine bu hastanelerden rapor alan engelliler yönünden rapor tarihi, esas alınmaktadır.
Öte yandan, idari birimlerde yürütülen işlemler nedeniyle veya Merkez Sağlık Kurulundaki karar aşamasında meydana gelebilecek gecikmelerden engelliler olumsuz etkilenmektedir. Bu amaçla, her başvuru kendi durumuna göre ilgili mevzuat uyarınca ayrı ayrı değerlendirilmektedir.

4. Kimler Engellilik İndiriminden Yararlanacaktır?

Gelir vergi kanununa göre engellilik indirimi uygulamasından;
- Engelli ücretli,
- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli,
- Engelli Serbest meslek erbabı,
- Basit usulde vergilendirilen engelliler yararlanacaktır.

5. Bakmakla Yükümlü Olduğu Kişi Ne Demektir?

Engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı olduğu sosyal güvenlik mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan kişiler, engellilik vergi indirimi uygulaması yönünden de bakmakla yükümlü sayılmışlardır.
Öte yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 3. Maddesinin 10 numaralı fırkasına göre, bakmakla yükümlü olduğu kişi:
'' 5. Maddenin birinci fırkasının (b) bendi ile 60. maddenin birinci fırkasının (c) bendinin (1),(2) ve (7) numaralı alt bentleri ile yedinci ve sekizinci fırkalarının dışında kalan genel sağlık sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan;
A) Eşini,
B) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarını,
C) Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını ifade eder.

6. Engellilik İndirim Tutarları Ne Kadardır?

Engelli sayılanların çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen dereceler itibariyle tespit edilen aylık engellilik indirimi tutarları 2016 yılı için aşağıdaki gibidir

1. Derece Engelliler (%80)
Aylık indirim tutarı: 900 TL
Aylık vergi avantajı: 135 TL

2. Derece engelliler %60
Aylık indirim tutarı: 460 TL
Aylık vergi avantajı: 69 TL

3. Derece engelliler (%40)
Aylık indirim tutarı: 210 TL
Aylık vergi avantajı: 31.50 TL

7. Engellilik İndiriminden Yararlanmak İçin Ne Yapılmalıdır?

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelliler aşağıdaki belgelerle birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara ( Gelir Müdürlüğüne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Mal müdürlüklerine bir dilekçe ile başvuracaklardır.

8. Engelli Sağlık Kurulu Raporuna İtiraz Nasıl Yapılır?

Engelli sağlık kurulu raporuna; engellinin kendisi, velisi, vasisi veya raporu isteyen kurum tarafından itiraz edilebilir. İlgililer itiraz dilekçesi ve ilk engelli sağlık kurulu raporunun tasdikli bir örneği ile birlikte, bulunduğu ilin sağlık müdürlüğüne başvurur. İl Sağlık müdürlüğünce, engelli sağlık kurulu raporu alacak kişi en yakın farklı bir engelli sağlık kurulu raporu vermeye yetkili hastaneye gönderilir. İtiraz edilen engelli sağlık kurulu raporu ile itiraz üzerine verilen engelli sağlık kurulu raporundaki kararlar aynı yönde ise engelli sağlık kurulu raporu kesinleşir. Engelli sağlık kurulu raporlarının farklı olması durumunda, kişinin ikamet ettiği yere en yakın bir hakem hastaneye, kişi muayene edilmesi ve engelli sağlık kurulu raporu tanzim edilmesi amacıyla yine il sağlık müdürlüğü kanalıyla gönderilir. Hakem hastanenin engelli sağlık kurulunca verilen kararı kesindir. Ayrıca vergi indirimi için Gelir İdaresi Başkanlığına intikal eden rapor sonuçlarına tekrar incelenmesi talebi ile müracaat edilebilir.

Merkez Sağlık Kurulunun ilgişi yönetmeliğinin 10. Maddesine göre ödevlilerin itirazlarını inceleyerek; engellileri yeniden hastaneye sevk, haklarında ek rapor düzenletme ve hakem hastaneye sevk konularında yetkisi vardır. 31/07/2016 tarihli ve 29787 sayılı Resmi Gazete' de yayınlanmış olan, '' Olağanüstü Hal Kapsamında bazı tedbirler alınmadı ve milli savunma üniversitesi kurulması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair 669 sayılı kanun hükmünde kararname'' nin 106. Maddesi uyarınca Sağlık Bakanlığına devredilen askeri hastanelerce düzenlenen raporlar genel hükümlere göre işleme tabi tutulur.